مهر ماه سال ۱۳۹۵ در همایش آموزشی آینده بهتر با عنوان «هویت حرفهای در اینترنت» ارائه‌ای داشتم که متن آنرا در اینجا می‌آورم.
نفوذ اینترنت در ابعاد گسترده زندگی ما انکار نشدنی است و بخش های مختلفی از زندگی شخصی و حرفهای ما را تحت تاثیر قرار داده است. اینترنت ابزاری ارتباطی است که نحوه تعامل ما با دیگران را شکل می‌دهد.
بدیهی است که پایه هرگونه ارتباطی درک و شناخت متقابل است، بنابراین وقتی روی وب با دیگران تعامل می‌کنیم باید اصول حاکم بر آن را بشناسیم. با شناخت این اصول می‌توانیم وجه و هویت حرفهای قابل اتکایی از خودمان ارائه کنیم و این را پایه‌ای برای شروع همکاری‌های شغلی و پیشرفت‌های حرفهای قرار دهیم.
شکل‌گیری هویت حرفهای در ابتدای مسیر شغلی
وقتی در مراحل آغازین مسیر شغلی باشیم شکل دادن به هویت حرفهای در اینترنت اهمیت زیادی خواهد داشت و باعث می‌شود بتوانیم فرصت‌های بهتری را برای خودمان بسازیم.
اینترنت با زندگی روزمره ما عجین شده است و اینجاست که ما در معرض یک انتخاب قرار می‌گیریم. اینکه حضور ما در فضای وب چه بعدی از شخصیت و زندگی روزمره ما را معرفی کند، همان انتخابی است که باید انجام بدهیم.
برای مشاهده ویدیوی زیر فیلترشکن را روشن کنید:
تفاوت رویکرد نسل «بومیان دیجیتال» با نسل «مهاجران دیجیتال»
زندگی آنلاین قدمت زیادی ندارد. خیلی از هم‌نسلان من (متولدین دهه‌های ۵۰ و ۶۰ شمسی) که «نسل مهاجران دیجیتال» خوانده می‌شویم، اولین مواجه با اینترنت را در زمان تحصیلات دانشگاهی و فضای شغلی تجربه کردیم. به همین دلیل این فضا برایمان جنبه رسمی‌تری دارد.
اما تجربه نسل بومیان دیجیتال کاملا متفاوت است. متولدین ۱۳۷۴ تا ۱۳۹۱ خورشیدی، به عنوان «بومیان دیجیتال» یا «نسل زد» (Z generation) شناخته می‌شوند. این افراد از زمان کودکی و در همه ابعاد زندگی با اینترنت عجین بوده‌‌اند. شاید به همین دلیل می‌توان گفت که نسل بومیان دیجیتال رسمیت زیادی برای فضای وب قائل نیستند و همین امر موجب می‌شود در ارائه هویت حرفهای در اینترنت با مشکلاتی مواجه شود.
تاثیر محتوای شبکه های اجتماعی بر وضعیت شغلی کاربران
سال ۲۰۱۶ مقاله‌ای در سایت CNBC با عنوان «چگونه شبکه‌های اجتماعی باعث می‌شوند شما اخراج شوید» منتشر شده است. این یادداشت درباره مشکلاتی که فضای آنلاین برای کارکنان ایجاد می‌کند صحبت می‌کند. در این مقاله به نقل از سایت careerbuilder گفته شده که ۱۸ درصد از مواردی که کارفرمایان، کارکنان خود را از کار تعلیق کرده‌اند به دلیل محتوایی بوده که آنها در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده‌اند.
طبق نظرسنجی دیگری که CareerBuilder سال ۲۰۱۸ منتشر کرده، بیش از نیمی از کارفرمایان محتوایی در رسانه‌های اجتماعی پیدا کرده‌اند که باعث شده کاندیدایی را استخدام نکنند.
- ۷ نفر از هر ۱۰ کارفرما (۷۰ درصد) از شبکه‌های اجتماعی برای تحقیق درباره نامزدهای شغل در حین استخدام استفاده می‌کنند.
- تقریبا نیمی از کارفرمایان (۴۸ درصد) کارمندان فعلی را در رسانه‌های اجتماعی بررسی می‌کنند.
- یک سوم کارفرمایان (۳۴ درصد) بر اساس محتوای موجود در اینترنت، کارمندی را توبیخ یا اخراج کرده‌اند.
انتخاب بین دو رویکرد متفاوت برای حضور آنلاین
همانطور که گفتیم نسل بومیان دیجیتال به اندازه نسل مهاجران دیجیتال برای فضای آنلاین رسمیت قائل نیست. به همین دلیل همه ابعاد زندگی خود را به آسانی در شبکه های اجتماعی به اشتراک می‌گذارد.
حضور آنلاین و ایجاد هویت حرفهای اگر با هدف توسعه فرصت‌های شغلی و پیشرفت حرفهای باشد، الزاماتی دارد که کاربران را به انتخاب رویکرد متفاوتی سوق می‌دهد. در واقع شاید برای پیشرفت شغلی مجبوریم کمی سختی رسمی بودن را تحمل کنیم.
دلیل اینکه چرا باید چنین انتخابی کنیم، رسیدن به موفقیت شغلی است. چون مشخصا فضای وب ابزارهای قدرتمند ، موثر و البته ارزانی را برای بازاریابی در اختیار ما قرار می‌دهد.
ممکن است کسی در این جمع بگوید که من رشته روانشناسی خوانده‌ام و قصد ندارم کار فروش انجام دهم. در نتیجه به ابزار بازاریابی نیازی نخواهم داشت. این در حالی است که همه ما برای موفقیت شغلی باید بتوانیم بازاریابی کنیم و توانمندی‌های خودمان را به بهترین شکل ممکن عرضه کنیم و به فروش برسانیم. وقتی یک شغل خوب بدست می‌آورید یعنی در بازاریابی و فروش تخصص و مهارت خود موفق بوده‌اید.
ماندگاری محتوا روی وب و حق فراموش شدن در رسانه
اما رسیدن به این موفقیت مستلزم یک تغییر نگاه است. اصطلاح فضای مجازی برای توصیف فضای وب و اینترنت خیلی رایج شده است. ولی بسیاری متخصصان این حوزه با این نامگذاری مخالفند. چون به جرات می‌توان گفت فضای آنلاین به شدت و یا حتی زیادی واقعی است. چون محتوای آن به راحتی از بین نمی‌رود.
شما ممکن است به راحتی عکس یا متنی را که در فیسبوک، توییتر یا دیگر شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده‌اید، فراموش کنید. اما وب هیچ وقت فراموش نمی‌کند. روزی ممکن است مدیر شما یا کسی که قرار است با شما کار کند یا درباره استخدام شما تصمیم بگیرد، آنرا ببیند. در حالی که شما در زمان انتشار صرفا تصور می‌کردید که بعضی از دوستان نزدیک و اندک دنبال‌کنندگانی که دارید به آن تصویر دسترسی خواهند داشت.
پایداری محتوای روی وب به چالش درباره حق فراموش شدن در رسانه رسیده است. مطابق رای دادگاه های اتحادیه اروپا، گوگل و شبکه‌های اجتماعی بنا به خواست شهروندان اروپا باید محتوای مرتبط با آنها را حذف کنند. احکام دادگاه‌های اروپایی گرچه می‌تواند نگرانی درباره ماندگاری محتوا را کمتر کند ولی واقعیت اثرگذاری وب بر سرنوشت شغلی کاربران را تغییر نمی‌دهد.
عناصر سازنده هویت حرفه ای در اینترنت
هویت حرفهای دقیقا چیست و چه چیزهایی آنرا می‌سازد؟ مهارت‌های نوشتاری؟ نحوه صحبت کردن؟ کیفیت کاری که انجام می‌دهیم؟ تحصیلات و مدارک دانشگاهی یا سبک لباس پوشیدن؟
مسئله اینجاست که اغلب مواقع افراد فقط می‌توانند از طریق وب از شما شناخت پیدا کنند. این یعنی محدودیت‌های زیاد این فضا باعث می‌شود برش کوچکی از آنچه واقعا هستید در دسترس دیگران قرار بگیرد. بنابراین چطور دیده شدن در فضای وب نقش مهمی در قضاوت دیگران درباره شما خواهد داشت.
عناصری که هویت حرفهای شما را در فضای آنلاین می‌سازد موارد زیر هستند:
تصاویر پروفایل در پلتفرم‌های اجتماعی
مهم‌ترین و اولین اثری که شما در ذهن دیگران ایجاد می‌کنید از طریق تصویر پروفایل پلتفرم‌های اجتماعی است. شما اگر به جای کافرما باشید چقدر احتمال دارد که با فردی که تصویر پروفایل ناخوشایندی در تلگرام، واتساپ یا اینستاگرام دارد، کار کنید؟ برای اینکه عکس حرفهای از خودتان در بخش پروفایل بگذارید موارد زیر را رعایت کنید:
- عکس از زمان حال بگذارید (عکس کودکی بی‌ربط است)
- عکس با لباس حرفهای باشد
- عکس بدون سایه و واضح باشد
- عکس قدی یا تاریک استفاده نکنید
این مقاله در حال تکمیل است. برای مشاهده نسخه کامل روزهای آینده مراجعه فرمایید.
